Πρόκειται πιθανώς για την πιο παρεξηγημένη χρήση όρου που θα συναντήσετε και σε αυτό συνηγορούν πολλοί παράγοντες, δυστυχώς. Τα όρια χρησιμοποιούνται κι ορίζονται λανθασμένα, διότι έχουμε στο νου μόνο την πλευρά της οριοθέτησης και της απαγόρευσης στην χειρότερη περίπτωση. Όρια, από τη μια μεριά, είναι οι “κόκκινες” γραμμές του καθενός, ο τερματισμός στην ανοχή μίας συμπεριφοράς, είτε πρακτικά, είτε λεκτικά. Από την άλλη μεριά, είναι προϋποθέσεις συνάντησης, τρόπος σύνδεσης, άρα όρος απαλλαγμένος από κάθε κακή κι αρνητική έννοια. Άρα, δεν είναι μόνο η οριοθέτηση, το λεγόμενο “ως εδώ“, είναι και το “έλα πιο κοντά“. Εξαρτάται από τον καθένα και την καθεμιά και δεν υπάγονται σε κανόνες οι συμπεριφορές και το πώς θα λειτουργήσουμε. Είναι ο υγιής τρόπος σχετισμού, όχι απειλή ή απομάκρυνση. Το πώς θέλουμε να έχουμε ανθρώπους στη ζωή μας, πώς να μιλάμε, πώς να μας συμπεριφέρονται, άρα και τρόποι σύνδεσης.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ!
Συνήθως τα όρια καταπατώνται όταν υποπίπτουμε στην παγίδα της ικανοποίησης των άλλων. Είτε λόγω ανασφάλειας, είτε λόγω χαμηλής αυτοεκτίμησης θέτουμε σε προτεραιότητα τις ανάγκες των άλλων αμελώντας τις δικές μας. Τα “θέλω” των άλλων αποκτούν μεγαλύτερη αξία, καταλήγουμε να μην φροντίζουμε εμάς, τον εαυτό μας, τις ανάγκες μας. Προδίδουμε εμάς τους ίδιους, δεν ακούμε τον εαυτό μας και έτσι, αν δεν ικανοποιηθούν τα “θέλω” μας, που λογικά θα έχουμε, νιώθουμε ματαίωση κι απογοήτευση. Ξεκινά, όχι απαραίτητα και πάντα, από τα παιδικά μας χρόνια, άλλωστε η οικογένειά μας παίζει μεγάλο ρόλο κι είναι το πιο δύσκολο να θέσουμε όρια εκεί. Μπορεί να επεκταθεί σαφώς και στην ενήλικη ζωή, κι εκεί η προβολή τέτοιας νοοτροπίας είναι αρκετά επιζήμια στον ψυχισμό μας.
ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ: ΠΩΣ ΝΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙΣ
Σχέση αλληλεξάρτησης ονομάζουμε τη σχέση στην οποία το κάθε μέλος της εξαρτάται από το άλλο, χάνοντας κάθε στοιχείο αυθεντικότητας. Ουσιαστικά ο κάθε άνθρωπος σε αυτή τη σχέση βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στην τοξικότητα, χάνει τον εαυτό του, δεν τίθεται καν θέμα ικανοποίησης των επιθυμιών κι αναγκών εκατέρωθεν και φυσικά όλα είναι αποτέλεσμα της έλλειψης ορίων. Το ένα μέλος γίνεται θυσία για το άλλο (αυτοθυσία) και έτσι αδειάζει ψυχικά και συναισθηματικά. Φτάνει να αποζητά εναγωνίως την αποδοχή και ικανοποιείται μόνο όταν νιώσει άξιο από το άλλο άτομο, χάνοντας κάθε έννοια αυταξίας. Συχνά, και πάλι η αφετηρία είναι η οικογένεια.
Τα όρια είναι εύκολο να παραβιαστούν, ακόμα κι όταν έχουν τεθεί από την κάθε πλευρά. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες είναι ευδιάκριτη η παραβίαση ενώ σε άλλες δεν το συνειδητοποιούμε καν. Έτσι, τα όρια παραβιάζονται όταν:
Αρχικά, αυτό που έχει πρωτεύουσα σημασία είναι να σκεφτώ τι υφής σχέση θέλω. Τι ποιότητες να έχει, τι πάει καλά, τι πρέπει να αποφύγω, τι μου δημιούργησε προβλήματα ως τώρα και τι με έκανε να νιώθω καλά. Τι χρειάζομαι, τι μπορώ να προσφέρω. Όταν απαντηθούν τα ερωτήματα αυτά, είμαι έτοιμος/η να θέσω τα όριά μου. Τι κρατάω από τις έως τώρα σχέσεις μου και τι αφήνω. Έτσι, δείχνω ότι η εμπειρία μου ήταν καθοριστική ως τώρα και ξέρω πια τι θέλω.
Οι πιο δύσκολες σχέσεις για να τεθούν όρια είναι οι οικογενειακές λόγω της οικειότητας και της καθημερινής τριβής. Συν ότι στους δικούς μας θεωρούμε ή δεν σκεφτόμαστε καν ότι είναι καλό κι επιβαλλόμενο να θέσουμε όρια. Έτσι, αλλάζουμε, ωριμάζουμε κι εξελισσόμαστε όμως. Όταν όλα αυτά συνειδητοποιηθούν και γίνουν πράξεις, είμαστε έτοιμοι.
Για να θέσουμε όρια προς την άλλη πλευρά πρωτίστως πρέπει να έχουμε κατά νου ότι οφείλουμε να παρουσιαστούμε ξεκάθαροι, ευγενικοί και συγκεκριμένοι, ώστε να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις και παρερμηνείες. Ακόμα κι αν δεν τεθούν νωρίς, μπορούμε να θέσουμε όρια μεγαλώνοντας κι ωριμάζοντας. Για παράδειγμα, μπορούμε να πούμε σε κάτι που θα μας ζητηθεί “δεν μπορώ αυτήν την στιγμή να σε βοηθήσω, αλλά κάποια άλλη στιγμή θα χαρώ πολύ“. Σε περίπτωση που θέλουμε να αποφύγουμε κάποιον/α, μπορούμε να πούμε “αυτήν την στιγμή δεν είμαι διαθέσιμος/η, δεν έχω τον χρόνο, αλλά κάποια άλλη φορά ελπίζω ναι για να λύσουμε το πρόβλημα“.
Φυσικά, δεν προτείνουμε να θέλουμε να κάνουμε κάτι κι από εγωισμό να αρνηθούμε, ούτε να το έχουμε ως σύστημα. Αν μπορούμε και θέλουμε να βοηθήσουμε, να το κάνουμε. Μια άλλη περίπτωση, τέλος, είναι όταν θέλουμε απλά στήριξη, όχι καθοδήγηση ή συμβουλές: ”Θέλω απλά έναν άνθρωπο να με ακούσει, όχι να με κρίνει ή να μου δώσει συμβουλές. Ξέρω τι έκανα λάθος, δεν όταν μου το τονίζεις επιπλέον, νιώθω χειρότερα”.
Σημαντικό: Έχουμε χρέος να επισημάνουμε με ξεκάθαρο τρόπο τα όριά μας, αλλά αυτό δε σημαίναι οτι θα αρέσει στην άλλη πλευρά, και είναι οκ. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε πώς θα αντιδράσει, αν θα τα δεχτεί κι αν τελικά θα τα πράξει. Αυτό είναι πρόβλημα δικό τους, όχι δικό μας. Δικό μας μέλημα είναι να επιλέξουμε να στηρίξουμε τον εαυτό μας και την σχέση που θέλουμε να δημιουργήσουμε. Μπορεί να μη μας σεβαστούν, να μας αγνοήσουν, να μη μας ακούσουν, να μην τα τηρήσουν. Εκεί επιλέγουμε πώς θα πορευτούμε.
Υπάρχουν συγκεκριμένα είδη ορίων και ήρθε η στιγμή να τα απαριθμήσουμε. Έχουν να κάνουν με την διαθεσιμότητά μας ως προς τον χρόνο, την οικειότητα που θα επιτρέψουμε, τις αξίες μας, την περιουσία μας, τον ψυχικό και συναισθηματικό μας κόσμο. Έτσι, έχουμε:
Σαφώς και ναι! Τα όρια είναι οι “κόκκινες” γραμμές μας, αλλά και οι προϋποθέσεις σύνδεσής μας. Είναι ο καλύτερος τρόπος να διαφυλάξουμε τον εαυτό μας, να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες κι επιθυμίες μας, να είμαστε η καλύτερη εκδοχή στη σχέση μας με τους άλλους. Να επικοινωνήσουμε, να φροντίσουμε εμάς και να μη μας αδικήσουμε, αλλά να μη δείξουμε εγωισμό κι εγωπάθεια. Φυσικά, οφείλουμε να ακούσουμε και να σεβαστούμε και την άλλη πλευρά. Να συνυπάρξουμε, όχι να αλληλοεξαρτόμαστε. Έτσι, δημιουργούμε υγιείς σχέσεις και απολαμβάνουμε και τον εαυτό μας μέσα σε αυτές, αφού τον (αυτο)φροντίζουμε.
Εσύ πώς τα πας με τα όρια; Δυσκολεύεσαι; Κλείσε ένα ραντεβού να τα συζητήσουμε όλα!
Για να υποβάλετε αίτηση για συνεδρία, παρακαλούμε εισάγετε τα στοιχεία σας παρακάτω, ώστε να μας βοηθήσετε να σας γνωρίσουμε πριν από τη συζήτησή μας.
Γράψου στο δωρεάν newsletter μου (χωρίς spam) για να λάβεις:
— Checklist αυτοεκτίμησης: Θα αποκτήσεις μια πεντακάθαρη εικόνα του πώς να βελτιώσεις τη σχέση σου με τον εαυτό σου και τους άλλους και πως να αρχίσεις να ζεις τη ζωή που αξίζεις.
— Εφαρμόσιμες στρατηγικές για να ενισχύσεις την αυτοπεποίθησή σου, να καλλιεργήσεις ουσιαστικές σχέσεις και να προχωρήσεις στη ζωή σου.
Είναι αυτό δυνατόν; Ναι, είναι.
Επειδή σε καταλαβαίνω. Σε νιώθω. Σε ακούω. Επειδή έχω βρεθεί εκεί που ήσουν και ξέρω τι χρειάζεσαι για να βρεις επιτέλους εσωτερική γαλήνη.
Είμαστε μαζί σε αυτό το μονοπάτι. Είσαι έτοιμ@;
